گردن درد
انواع گردن درد و روشهای درمانی
گردن درد یکی از مشکلات جسمانی است که به دلیل عادات نادرست ایجاد فرد میشود. درد در این ناحیه میتواند به دلیل اختلالات و بیماریهایی باشد که بافتهای گردن مثل اعصاب، استخوانها، مفاصل، رباطها یا ماهیچهها را درگیر میکند. وقتی که شخص در وضعیت نامناسبی مانند نشستن نادرست پشت میز قرار میگیرد، امکان فشار به ماهیچههای گردن او وجود دارد. همچنین، آرتروز میتواند سبب گردن درد شود. اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری درباره گردن درد به دست آورید در ما همراه باشید؛ زیرا در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع گردن درد، علائم گردن درد، علت گردن درد، روشهای پیشگیری و درمان آن بپردازیم.
انواع گردن درد
با توجه به دامنه حرکتی بالای گردن، این ناحیه بیش از سایر قسمتهای ستون فقرات در معرض آسیب قرار دارد. درد گردن با توجه به میزان آسیبدیدگی میتواند حاد یا مزمن باشد. گردن درد حاد به گردن دردی گفته میشود که به صورت ناگهانی به وجود میآید و نهایتاً پس از چند روز تا چند هفته بهبود مییابد. منشأ این درد به عضلات، رباطها، مفاصل یا دیسکهای بین مهرهای ناحیه گردن برمیگردد.
اما گردن درد مزمن چگونه است؟ گردن مزمن به این صورت است که بیشتر از ۳ ماه طول میکشد و درد آن به طور مداوم حس میشود. در این نوع گردن درد امکان شدت یافتن در صورت انجام برخی فعالیتها وجود دارد. اگر چه به راحتی نمیتوان منشأ گردن درد مزمن را پیدا کرد اما عواملی مانند آسیب عصبی، تشکیل بافت فیبروزی در گردن در ابتلاء به گردن درد مزمن موثر هستند.
زمان مراجعه به پزشک
در اغلب موارد گردن درد نشانه مشکلی جدی نیست و با روشهای خانگی میتوان آن را مداوا کرد. اما در صورتی که این درد با علائمی مثل درد شدید، ادامه پیدا کردن بیش از چند روز، بیحسی یا از دست دادن توان بازوها و دستها، تیر کشیدن بازو، سر درد، بی حسی، ضعف و گزگز همراه باشد. لازم است به پزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر گردن درد شما به دلیل آسیبدیدگیهایی مانند تصادف یا زمین خوردن باشد باید سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.
علتهای گردن درد
گردن درد علتهای مختلفی دارد که از جمله آنها میتوان به کشیدگیهای عضلانی، آسیب مفاصل، فشار روی عصب، آسیبها، بیماریها، آرتریت روماتوئید و مننژیت اشاره کرد. در ادامه به توضیح درباره هر کدام از علتها میپردازیم.
کشیدگیهای عضلانی: استفاده بیش از اندازه از گردن و خم شدنهای طولانیمدت باعث کشیدگی عضلات میشود. مثلا اگر مدت زیادی برای استفاده از گوشی یا لپتاپ گردن خود را خم کنید و مواردی چون مطالعه در رختخواب یا دندان قروچه را انجام دهید، امکان فشار آمدن به عضلات گردن شما وجود دارد.
آسیب مفاصل: مفاصل گردن نیز همانند سایر مفاصل بدن با افزایش سن دچار فرسودگی میشوند. استئوآرتریت از عواملی است که باعث از بین رفتن غضروفهای بین استخوانها میگردد. در این حالت، تغییرات استخوانی که به دلیل تخریب غضروف ایجاد شدهاند، روی حرکت مفصل اثر میگذارند و سبب درد میشوند.
فشار روی عصب: فتق دیسک یا خارهای استخوانی مهرههای گردن میتوانند روی اعصاب انشعابی نخاع فشار وارد کنند. خارهای استخوانی، نوعی برآمدگی استخوانی میباشند که در امتداد لبههای استخوان به وجود میآیند. این خارهای استخوانی در اغلب موارد در محل تماس استخوانها تشکیل میشوند. دیسکها نیز بالشتکهای الاستیکی بین هرکدام مهرهها هستند که به عنوان ضربه گیر عمل کرده و سبب نگهداشتن مهرههای ستون فقرات در کنار هم میشوند و حرکت جزئی در ستون فقرات را امکانپذیر میکنند. زمانی فتق دیسک رخ میدهد که بخشی از ناحیه مرکزی دیسک در اثر ناحیه محیطی دیسک، روی ریشههای اعصاب نخاعی فشار آورده باشد.
آسیبها: آسیبها نیز میتوانند یکی دیگر از دلایل گردن درد باشند. مثلا در بسیاری از تصادفها به طور ناگهانی سر به سمت جلو یا عقب حرکت میکند که این سبب فشار به بافتهای نرم گردن میشود.
بیماریها: از دیگر دلایل درد گردن میتوان به برخی بیماریها مثل آرتریت روماتوئید و مننژیت اشاره کرد. آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خود ایمنی و التهابی است که در صورت ابتلاء، سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله میکند و سبب تخریب آنها میگردد. بیماری مننژیت نیز التهاب غشاهای محافظ و پوشاننده مغز و نخاع در زمینه عفونت، ضربه، تومور، مصرف بعضی داروها و … میباشد.
علائم گردن درد
وجود برخی از علائم میتواند نشاندهنده گردن درد یا آسیب در ناحیه گردن باشد. از جمله این علائم میتوان به خشکی و گرفتگی گردن، احساس سوزش، حالت تیر کشیدن درد و انتشار آن، حس فشار، حس گزگز و مورمور شدن اشاره کرد. همچنین امکان دارد عضلات گردن، صورت و شانه نسبت به لمس حساس بوده و دردناک باشند. عضلات اگر در وضعیت انقباض شدید قرار بگیرند، دچار اسپاسم میشوند. در چنین شرایطی، حرکت گردن محدود شده و احتمالا بیمار نتواند گردن خود را تکان دهد. اگر وضعیت به شکلی باشد که عصبها درگیر شده باشند، نشانههای گزگز، مورمور، بیحسی یا ضعف در شانه، بازو و دستها را احساس خواهید کرد.
روشهای پیشگیری از درد گردن
در اغلب موارد، وضعیت نامناسب گردن، آسیب و درد آن با افزایش سن ارتباط دارد. در صورتی که نمیخواهید دچار گردن درد شوید و به دنبال پیشگیری از آن هستید، بهتر است سعی کنید سر خود را در مرکز ستون مهرهها نگه دارید. با توجه به این موارد، خوب است که سبک زندگیتان را به گونهای تنظیم کنید که مانع آسیب دیدن گردن شوید و سلامت بدن را حفظ کنید. در ادامه برخی از نکاتی که برای پیشگیری از درد گردن به شما کمک میکند را معرفی میکنیم.
- وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید. به این صورت که هنگام ایستادن و نشستن، شانه ها در یک خط مستقیم در امتداد دو طرف لگن و گوشها به طور مستقیم در امتداد شانهها قرار داشته باشند.
- به اندازه کافی استراحت داشته باشید. اگر به سفرهای طولانی میروید، اگر ساعتهای زیادی با کامپیوتر کار میکنید و یا هر کار دیگری که ناحیه گردن را درگیر میکند، انجام میدهید بهتر است در بین کار به گردن و شانههای خود اجازه استراحت بدهید.
- در هنگام کار با کامپیوتر، بدن خود را طوری تنظیم کنید که صفحه نمایش هم سطح با چشم شما و زانوهایتان کمی پایین تر از باسن قرار داشته باشند. برای تکیه دستهایتان نیز از دسته صندلی استفاده کنید.
- در زمان صحبت کردن با تلفن، گوشی را بین گوش و شانه قرار ندهید. اگر مدت طولانی با تلفن صحبت میکنید میتوانید از هدست استفاده نمائید.
- اگر سیگار میکشید بهتر است آن را ترک کنید، چرا که سیگار میتواند خطر ابتلا به گردن درد را افزایش دهد.
- از حمل کردن کولهپشتیهای سنگین خودداری کنید؛ زیرا وزن این کوله ها میتوان به گردنتان فشار وارد کند.
- هنگام خواب باید وضعیت بدنتان مناسب باشد؛ به این صورت که سر و گردن شما با بدنتان در یک راستا قرار گیرد. اگر یک بالش کوچک زیر گردن خود قرار دهید، به پشت بخوابید و قسمت ران را روی بالش قرار دهید به سلامت بدن خود کمک میکنید؛ زیرا این کارها سبب صاف شدن عضلات ستون مهرهها خواهد شد.
روشهای تشخیص مشکلات گردن
روشهای مختلفی برای تشخیص مشکلات گردن وجود دارد که از جمله آنها میتوان به تصویربرداری، ام آر آی، سیتیاسکن، نوار عصب و عضله، اسکن استخوان و میلوگرام اشاره کرد.
روشهای درمان درد گردن
بسته به شدت گردن درد میتوان از روشهای مختلفی برای درمان آن استفاده کرد. گردن دردهای خفیف تا متوسط معمولا طی دو سه هفته با خود مراقبتی و درمان خانگی بهبود مییابد اما در صورتی که درد گردن مدت بیشتری ادامه پیدا کند ممکن است نیاز به درمانهای دیگری باشد. در ادامه انواع روشهای درمان گردن درد را معرفی کرده و توضیح میدهیم.
درمان خانگی
در صورتی که گردن درد شما از نوع خفیف تا متوسط باشد و مدت زمان زیادی از آن نگذشته باشد میتوانید درمانهای خانگی را امتحان کنید. یکی از روشهای رفع درد استفاده از مسکنهایی مانند ناپروکسن، استامینوفن، ایبوپروفن است. البته بهتر است قبل از استفاده از مسکن با پزشک مربوطه یا داروساز مشورت کنید. روش خانگی دیگری که میتواند کمککننده باشد، گرما یا سرما درمانی است. برای این کار میتوانید از کمپرس سرد مثل یک کیسه یخ استفاده کنید؛ کیسه یخ را در حوله بپیچید و آن را حداکثر ۲۰ دقیقه روی محل درد قرار دهید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید. همچنین میتوانید با دوش آب گرم یا استفاده از پد گرمکننده درد خود را تسکین دهید.
درمان فیزیوتراپی
یکی از روشهای درمان درد گردن استفاده از فیزیوتراپی است که درمانی موثر و کمتهاجم میباشد. برای درمان درد گردن، فیزیوتراپیست ابتدا معاینه بالینی دقیق انجام داده و نتایج ام آر آی، نوار عصب و عضله، عکس رادیوگرافی، سی تی اسکن و … را بررسی میکند تا علت دقیق درد مشخص شود. آنگاه با آگاهی از علت درد روش مناسب درمان را شروع میکند. در فیزیوتراپی، تکنیکهای مختلفی برای درد گردن وجود دارد که شامل لیزر درمانی، مگنت درمانی، ترکشن، شاک ویو درمانی، اولتراسوند درمانی، تکار درمانی، سوزن خشک، تحریک الکتریکی، گرما یا سرما درمانی، آب درمانی، ماساژ، تمرین درمانی، موبیلیزیشن و منیپولاسیون و … میشوند.
درمان منوال تراپی یا درمان دستی
روش درمانی مربوطه به تفصیل در مقاله دیگری در سایت توضیح داده شده است.
درمان غیر دارویی
برای گردن درد میتوان از درمانهای غیردارویی مثل تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، کشش و بی تحرکی کوتاه مدت استفاده کرد.
- در روش تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست یا TENS، الکترودهایی روی پوست در نزدیکی قسمتهای دردناک قرار میدهند و سپس با فرستادن تکانههای الکتریکی ضعیف به تسکین درد کمک میکنند.
- در تکنیک کشش زیر نظر یک فیزیوتراپیست، به وسیله وزنه، قرقره یا کیسه هوا ممکن است بتوان برخی از دردهای گردن به ویژه دردهای ناشی از تحریک ریشه عصبی را تسکین داد.
- روش بیتحرکی کوتاهمدت نیز به این صورت است که بیمار باید از یک گردنبند طبی نرم (کلار) استفاده کند تا فشار از روی ساختارهای گردن برداشته شود و به این ترتیب درد تسکین پیدا کند. با این حال، توجه داشته باشید که استفاده از این گردنبند بدون تجویز پزشک برای ساعت طولانی یا بیشتر از یکی دو هفته ممکن است نه تنها مفید نبوده بلکه آسیب رساندن هم باشد. بنابراین قبل استفاده، حتما با پزشک مشورت کنید تا بتوانید به شیوه صحیح از گردن خود محافظت نمائید.
- اوزون تراپی و دیگر روشهای کم تهاجمی
درمان دارویی
در درمان دارویی گردن درد، پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی و شلکنندههای عضلانی را تجویز کند. همچنین در پارهای موارد ممکن است پزشک برای تسکین درد داروهای ضد افسردگی را معرفی کند. علاوه بر اینها، درمان دارویی دیگری که برای این مشکل استفاده میشود، تزریق داروهای ضدالتهابی یا کورتیکواستروئید است. در این روش درمانی، پزشک به تزریق داروهای موردنظر، نزدیک ریشههای عصبی، در ناحیه مفصلی ستون فقرات گردن یا در عضلات گردن میپردازد.
درمان با جراحی
برای رفع درد و آسیب مربوط به آن، همانند سایر دردهای بدن در وهله اول از درمان های سادهتر و غیرتهاجمی استفاده میشود. در صورتی گردن درد شخص با روشهای مختلف درمان نشود پزشک نهایتا عمل جراحی را پیشنهاد میدهد. جراحی گردن خود انواع مختلفی دارد که عمل هر شخص بر اساس نظر پزشک و شرایط فردی او تعیین میشود. پس از جراحی گردن، بهبودی کامل ممکن است ۳ تا ۶ ماه زمان ببرد. انواع جراحیهای گردن شامل جراحی گردن از جلو، جراحی گردن از پشت و جراحی همزمان از جلو و پشت میشوند.
جراحی گردن از جلو: این عمل زمانی انجام میشود که تنها دیسکهای گردنی بیرونزدگی داشته باشند. در این نوع جراحی، فقط ۳ دیسک در دسترس پزشک قرار دارد و معمولا عوارض کمی به دنبال خواهد داشت.
جراحی از پشت: این عمل انجام میشود که علاوه بیرون زدگی دیسکهای گردنی، شخص دچار تنگی کانال نخاعی هم باشد.
جراحی همزمان از جلو و پشت: این نوع جراحی نسبت به جراحیهای قبلی ریسک و خطر بالاتری دارد. جراحی همزمان جلو و پشت زمانی انجام میشود که فرد دچار تنگی شدید کانال نخاعی باشد.
کلام آخر
ما در این مقاله به معرفی انواع گردن درد، علائم، علتها و روشهای درمانی آن پرداختیم. با مطالعه این مقاله و آگاهی از علائم گردن درد میتوانید به راحتی در صورت مواجهه با هر یک از علائم، سریعتر درمان را آغاز کنید. در واقع، هر چه زودتر این مشکل را شناسایی کنید و برای بهبود آن تلاش کنید، درمان آن برای شما راحتتر خواهد بود و نیازی به انجام روشهای درمانی سختتر نیست. البته همیشه پیشگیری بهتر از درمان بوده است؛ از این رو با توجه به روشهای پیشگیری سعی کنید دچار گردن درد نشوید.